Oproep van de Landelijke Sociale Alliantie De organisatie J'accuse was een belangrijke voorloper van de latere Sociale Alliantie in Nederland. J'accuse ontstond als een maatschappelijk initiatief dat zich verzette tegen sociale uitsluiting, armoede en ongelijkheid, en nam daarbij een uitgesproken politieke en activistische houding aan. De naam verwees bewust naar Émile Zola’s beroemde aanklacht, en symboliseerde een strijdbare houding tegen onrecht. Later groeide hieruit de Sociale Alliantie, een bredere coalitie van maatschappelijke organisaties, vakbonden, kerken en actiegroepen die zich inzetten voor sociale rechtvaardigheid en bestaanszekerheid. De Alliantie richt zich op thema’s als armoedebestrijding, schuldenproblematiek, sociale uitsluiting en het versterken van de sociale rechtsorde. De overgang van J'accuse naar de Sociale Alliantie markeert een verschuiving van een meer activistische toon naar een bredere, structurele samenwerking tussen diverse maatschappelijke krachten. Het gedachtegoed bleef echter hetzelfde: een scherpe blik op sociale misstanden en een pleidooi voor solidariteit en rechtvaardigheid. Ons netwerk, De Rotterdamse Sociale Alliantie (RoSA!), heeft zich bij haar oprichting 18 jaar geleden op 16 oktober 2007, als lid gemeld van de Sociale Alliantie in Nederland. Een delegatie van RoSA!, bezoekt de landelijke bijeenkomsten en brengt haar bijdrage daarbij in. De hieronder staande oproep ontvingen we op 1 oktober 2025. Oproep – Gesprek met de staatssecretaris en Dag van het verzet tegen armoede Beste leden van de Sociale Alliantie, Dit jaar vieren we een bijzondere mijlpaal: 25 jaar Sociale Alliantie. Al een kwart eeuw zetten tientallen organisaties zich apart en gezamenlijk in voor een samenleving zonder armoede. Verenigd in deze alliantie voeren we jaarlijks het gesprek met de staatssecretaris of minister, waarin de rauwe werkelijkheid van armoede centraal staat. Daarnaast agenderen we toekomstgerichte thema’s via de Alliantieraad en brieven aan beleidsmakers. Met dit bericht roepen we jullie op om samen de strijd tegen armoede kracht bij te zetten. Actie op 17 oktober – Dag van het Verzet tegen Armoede De Dag van het Verzet tegen Armoede is hét moment om verbinding te zoeken buiten de organisaties die dagelijks met het thema werken. Hoewel het netwerk sterk is, kunnen we de dialoog met de bredere samenleving versterken. Met de verkiezingen in zicht is het belangrijk dat geldzorgen en sociale uitsluiting hoger op de agenda komen. OPROEP: organiseer een gesprek buiten je eigen kring. Ga op 17 oktober in gesprek over geldzorgen op plekken waar dit niet vanzelfsprekend is — denk aan scholen, sportverenigingen of werkgevers. Breng het thema onder de aandacht en benadruk de urgentie van concrete oplossingen. In gesprek met de staatssecretaris De Sociale Alliantie heeft het bijzondere recht om jaarlijks in gesprek te gaan met de bewindspersoon verantwoordelijk voor armoedebeleid. Tijdens deze gesprekken laten we ervaringsdeskundigen aan het woord — mensen die bijvoorbeeld chronisch ziek zijn, werken maar niet rondkomen of vastlopen in het systeem. OPROEP: ken jij of ben jij een ervaringskenner? Wil je meepraten met de staatssecretaris of een thema aandragen voor de agenda? Laat het ons weten via info@socialealliantie.nl We houden je op de hoogte van tijd en plaats. Dank voor jullie blijvende inzet in de strijd tegen armoede. Samen maken we het verschil. Laten we van deze 25e verjaardag een krachtig moment maken om onze stem te laten horen. Namens de agendacommissie van de Sociale Alliantie, Hartelijke groet, Bettine Arink ⇒
Hoe herken je een dictator Een "gebruiksaanwijzing" van Hans Goosen, samen met zijn AI-vriend Copilot geschreven. Een dictator herken je aan geconcentreerde macht, onderdrukking van oppositie, censuur en het ontbreken van democratische controle. Vaak gaat dit gepaard met propaganda en persoonsverheerlijking. Hier zijn de belangrijkste kenmerken waarmee je een dictator of dictatuur kunt herkennen: Concentratie van macht - Alle macht ligt bij één persoon of een kleine groep (zoals een junta of partij). - Er is geen scheiding der machten: wetgevende, uitvoerende en rechterlijke macht zijn ondergeschikt aan de dictator. Censuur en propaganda - Onafhankelijke media worden gecensureerd of verboden. - De staat gebruikt propaganda om het regime te legitimeren en een vijandbeeld te creëren. - Kritiek op de leider wordt actief onderdrukt. Onderdrukking van oppositie - Politieke tegenstanders worden gevangengezet, verbannen of vermoord. - Vrijheid van meningsuiting, vergadering en pers zijn ernstig beperkt of afwezig. Persoonlijkheidscultus - De leider wordt verheerlijkt als alwetend en onmisbaar. - Portretten, standbeelden en slogans zijn alomtegenwoordig. - De leider wordt vaak gepresenteerd als "vader van het volk" of redder van de natie. Gemanipuleerde verkiezingen - Verkiezingen (als ze al plaatsvinden) zijn niet vrij of eerlijk. - Resultaten worden gemanipuleerd om de schijn van legitimiteit te behouden. Geen rechtsstaat - De rechterlijke macht is niet onafhankelijk. - Wetten worden willekeurig toegepast om tegenstanders te straffen. - Mensenrechten zijn vaak slechts symbolisch of propagandistisch aanwezig. Democratische façade - Veel moderne dictators doen zich voor als democraten. - Ze gebruiken verkiezingen, parlementen of referenda om hun macht te legitimeren, maar ondermijnen ondertussen de democratische instituties. Dictators zijn zelden meteen herkenbaar. Vaak beginnen ze als populaire leiders die veiligheid, orde of nationale trots beloven. Pas later worden de autoritaire trekken zichtbaar. Zoals Chams Eddine Zaougui (Belgisch arabist) schrijft: “De ijzeren vuist zit tegenwoordig vaak in een fluwelen handschoen”. ⇒
Loes Zwarts (70 jaar) runt al acht jaar een uitdeelpuntvan etenswaren in Schiebroek. Persbericht Gemeente Rotterdam 26/09/2025 Elke zaterdag geeft ze een volle boodschappentas aan zo’n 45 gezinnen die niet in aanmerking komen voor de voedselbank. Voor die inzet werd ze donderdag door wethouder Norville in het zonnetje gezet. Op zaterdagmiddagen verandert de voortuin van Loes in een klein uitdeelpunt. Op de tafels staan kratten vol groente, zoals paprika’s, tomaten en spinazie. In andere kratten liggen houdbare producten, van macaroni tot ontbijtspullen. ‘Vanaf 17:00 uur komen mensen langs om een tas te vullen’, legt Loes uit. ‘Omdat ze niet terechtkunnen bij de voedselbank zijn ze hier welkom. Zo hebben ze toch voldoende eten voor de hele week.’ De mensen die voor het uitdeelpunt in aanmerking komen worden vaak aangemeld via een organisatie als welzijnsinstelling Dock. Via de Facebookgroep van Loes kunnen ze vervolgens zelf een tijdslot reserveren. Armoede in Schiebroek Loes doet dit nu al acht jaar. Haar man helpt ook een handje mee. ‘Het begon toen we iemand hielpen die zelf een uitdeelpunt had. Wij keken elkaar aan en zeiden: dit willen we in Schiebroek ook gaan doen. Daar is namelijk ook armoede. Toen we begonnen kwamen er nog zes mensen langs per week. Nu zijn het er 45. Het is ook wel eens meer geweest in andere jaren.’ Aanvulling op dagelijkse boodschappen Vaak zijn het mensen met een gezin. Ook zitten er ouderen en jongeren tussen. De jongste is ergens in de 20, de oudste in de 80. ‘Hoe groter je gezin is, hoe voller je tas mag zijn. Het is natuurlijk logisch dat iemand met meer mensen thuis ook meer eten nodig heeft. Maar we zorgen ervoor dat iedereen die hier langskomt ook voldoende te eten heeft. Wel goed om te zeggen is dat de tas een aanvulling is op je dagelijkse boodschappen.’ Hulp van lokale bedrijven Een deel van het eten komt van lokale bedrijven. ‘Op zaterdag mogen we vers brood ophalen bij bakkerij Klootwijk. In de zomer krijgen we groente van kwekers, zoals tomaten en paprika’s. De rest kopen we zelf in de supermarkt. Geen luxe dingen, maar gewoon betaalbare producten. Vaak letten we goed op de aanbiedingen. Alcohol kopen we niet.’ Iets extra’s tijdens de feestdagen Naast de wekelijkse pakketten probeert Loes ook iets extra’s te doen tijdens feestdagen. ‘Met Sinterklaas en kerst zorgen we dat kinderen iets krijgen. Het hoeft niet duur te zijn, maar ze moeten op school wel mee kunnen praten over cadeautjes en feest. Dat vind ik belangrijk. In de kerstpakketten stoppen we altijd basisproducten die iedereen kan gebruiken: pasta, rijst, blikgroente en kip. Dat is wat ze echt nodig hebben.’ Bijna alles betaalt Loes uit eigen zak. Dat heeft ze er graag voor over en runt het uitdeelpunt met plezier. ‘De mensen die langskomen zijn dankbaar. Een simpel ‘bedankt’ is genoeg. Voor mij telt dat ze eten hebben. Want als wij dit niet zouden doen, zouden veel mensen honger hebben.’ Samen sterk Om Loes te bedanken voor haar inzet voor de stad, kwam wethouder Abigail Norville (Armoedebestrijding en Schuldhulpverlening) op donderdag 25 september bij haar langs om haar een bedankje te geven. Loes kreeg van de wethouder een cheque van 500 euro. Ze is daarmee de zevende prijswinnaar van het project ‘Samen Sterk tegen Armoede en Schulden’. Met dit project geeft de gemeente aandacht aan inwoners die in hun wijk initiatieven organiseren om Rotterdammers die in armoede leven een handje te helpen. Zelf iemand aandragen Omdat er zoveel inwoners zijn die iets moois doen was er maandag 22 september een extra uitreiking. Die ging naar Ruud Willemse uit Pendrecht-Zuidwijk. ‘Ruud is een zeer betrokken bewoner die altijd klaar staat voor zijn mede wijkbewoners’, zegt wijkmanager Ronald Bijnaar over hem. ‘Je zou bijna denken dat hij ook wijkraadslid is.’ Ruud helpt mee met het organiseren van activiteiten en maakt onder meer deel uit van verschillende buurtgroepen met grote maatschappelijke waarde. De komende tijd worden er meer inwoners in het zonnetje gezet. Kent u iemand in uw buurt met een mooi initiatief die zich belangeloos inzet voor Rotterdammers met geldzorgen? Laat het de gemeente weten en mail naar geldzorgen@rotterdam.nl. Wethouder Norville met Loes Zwarts uit Schiebroek ⇒
Vleermuizen spotten 1 oktober 2025 door Adriana Rollingswier Door een buurman was ik vanavond rond zonsondergang uitgenodigd voor een heel bijzonder borreltje. Onder het genot van een lekker drankje vleermuizen spotten in de tuin tussen onze huizenblokken op de Mathenesserdijk. Hij had daarvoor speciale apparatuur bij zich, een Bat Detector en een Bat Logger. Al heel snel hoorden we het geklik van hun echolocatie en zagen we ze rondom ons heen vliegen. Soms scheerden ze vlak over onze hoofden. Je ziet ze eigenlijk nooit en je staat er eigenlijk ook nooit bij stil, maar vleermuizen leven gewoon rondom ons, gewoon in onze stad. En bijna niemand weet dat ze er zijn. Ze leven bijna onopgemerkt in hun eigen vleermuizen wereldje. Het was een heel leuke ervaring. ⇒
Jongerenorganisaties steunen leegstandsheffing:‘Elke woning telt’ 8 september 2025 De Landelijke Jongerencoalitie Wonen roept de politiek op om een leegstandsheffing in te voeren. Dit is een middel voor gemeenten om eigenaren van leegstaande woningen aan te pakken en deze huizen weer beschikbaar te maken voor mensen die een woning zoeken. Morgen stemt de Tweede Kamer over een amendement van GroenLinks-PvdA die gemeenten de mogelijkheid geeft een dergelijke leegstandsheffing in te voeren. ‘Het is onbegrijpelijk dat in deze tijd woningen maanden- of jarenlang leegstaan, terwijl jongeren en starters nergens terecht kunnen,’ zegt Suzanna Lividikou, woordvoerder van de Landelijke Jongerencoalitie Wonen. ‘De huidige regels werken onvoldoende. Slechts een handjevol gemeenten zet de leegstandverordening daadwerkelijk in. Er moet een leegstandsheffing komen, zodat gemeenten eindelijk een praktisch en effectief instrument hebben om leegstand tegen te gaan.’ Volgens recente cijfers van het CBS stonden er op 1 januari 2025 ongeveer 188.830 woningen leeg in Nederland, waarvan 63.900 langer dan een jaar. Ondanks deze hoge aantallen maken nog geen 25 gemeenten gebruik van de leegstandverordening, dat is minder dan 10 procent.Dit laat zien dat het huidige instrument te omslachtig en moeilijk te handhaven is. In Vlaanderen blijkt dat een leegstandsheffing werkt. In 2023 maakten 282 van de 300 gemeenten daar gebruik van, met zichtbaar resultaat. Volgens de Landelijke Jongerencoalitie Wonen is het daarom cruciaal dat de leegstandsheffing ook in Nederland wordt ingevoerd. ‘Elke woning die uit de leegstand wordt gehaald, is er één die jongeren, starters en andere huurders een kans geeft op een dak boven hun hoofd.’ [De Landelijke Jongerencoalitie Wonen bestaat uit zeven jongerenorganisaties, namelijk: CNV Jongeren, Dakloosheid Voorbij! Jongeren, FNV Young and United, JOBMBO, LOS, LSVb, Woonbond Jongeren.] ⇒
Te weinig sociale huurwoningen bijgebouwd 24 september 2025 Woningbouwcorporaties bouwen nog altijd te weinig huizen om de wooncrisis op te lossen. Dat blijkt uit cijfers van het CBS die vandaag zijn gepubliceerd. Volgens de Woonbond is er meer politieke daadkracht nodig is en moet de overheid fors investeren in de sociale huursector. Aandeel sociale huur daalt In de eerste helft van 2025 bouwden corporaties iets meer dan 9.100 woningen. Dat is meer dan in dezelfde periode vorig jaar, maar nog steeds te weinig om de met het kabinet afgesproken 30.000 woningen per jaar te halen. Hiervoor moet de bouwproductie ruim anderhalf keer hoger liggen. En zelfs als dat aantal wordt gehaald, zal het aandeel sociale huur in de woningmarkt afnemen. Dit komt omdat grofweg de helft van de nieuwbouw van sociale huur, vervangende nieuwbouw is. Doordat corporaties ook slopen, verkopen en liberaliseren neemt de corporatiesector maar mondjesmaat toe door nieuwbouw. Dit terwijl er een schreeuwend tekort is aan betaalbare huurwoningen. Zeno Winkels, directeur van de Woonbond: 'Een komend kabinet moet meer investeren in de nieuwbouw van sociale huurwoningen én hogere bouwambities stellen om te zorgen dat het aandeel sociale huurwoningen niet verder afneemt.' Politiek verzaakt te investeren in sociale huursector In de jaren zeventig en tachtig investeerde de overheid fors in de nieuwbouw van sociale huur. Corporaties kregen hier subsidie voor. Het marktaandeel sociale huur groeide in die jaren naar ruim 40 procent. Inmiddels is dat 28 procent. Met de huidige lage bouwambities en gebrek aan publieke investeringen in de corporatiesector zal dit marktaandeel steeds verder afnemen. Dat is volgens de Woonbond zorgelijk. ‘We kampen al jaren met een wooncrisis. Toch gaat er geen euro subsidie naar corporaties om woningen te bouwen,' aldus Winkels. ‘Opeenvolgende kabinetten hebben verzaakt te investeren in de sociale huursector en hebben huurders juist uitgeknepen. Zij en de woningzoekenden betalen nu de prijs.’ Dertig jaar stilstand In de jaren negentig stopte de politiek met investeren. Sterker nog, corporaties betalen bij elkaar een miljard aan winstbelasting, terwijl ze opereren zonder winstoogmerk. Dertig jaar geleden stonden er zo’n 2,3 miljoen corporatiewoningen, concludeerde de Autoriteit Woningcorporaties. Dertig jaar later telt de corporatiesector ongeveer even veel woningen, terwijl het aantal mensen dat recht heeft op een corporatiewoning in die jaren fors groeide. De politieke ambitie ligt te laag. In een wet die nog door de Eerste Kamer moet stuurt minister Keijzer aan op minimaal 30 procent sociale huur in de nieuwbouw. Volgens de Woonbond is dat onvoldoende, omdat ongeveer de helft van de nieuwbouw van sociale huur vervangende nieuwbouw is. Het aandeel sociale huur zal zo verder afnemen. ⇒
Droogte (Foto: Aquaduct van Moria, Lesvos) Julie Smit, Lesvos, 17 september 2025 (Smitaki's) Heel wat grote steden in de wereld werden naast machtige waterwegen gesticht, zoals Parijs langs de Seine, Istanboel langs de Bosporus en Caïro langs de Nijl. De oude Grieken echter vertrouwden de rivieren niet zo en plantten hun steden op bergen en heuvels, waardoor ze op creatieve wijze toegang tot water moesten zoeken. Zo werden zij de eersten die hun woonoorden uitrustten met waterleidingen en rioolbuizen. Ze bouwden aquaducten en waterputten en legden ingenieuze waterwegen aan. Tegenwoordig zou die wetenschap weer goed van pas komen, omdat er een ernstige droogte heerst in Griekenland: delen van Kreta, de Peloponnesos, oostelijk Macedonïe, Thracië én Lesvos zijn er het ergste aan toe. Deze droogte komt eigenlijk niet uit de lucht vallen. Het is al het derde jaar op rij dat bijvoorbeeld olijfbomen mistroostig hun uitgedroogde vruchten laten vallen en dennenbomen hun adem inhouden, niet alleen wegens te weinig vocht, maar ook omdat ze huiverig zijn voor bosbranden die met de droogte vrij spel hebben. Alles wordt toegeschreven aan klimaatverandering, een natuurverschijnsel dat we proberen in te dammen, maar daar niet in slagen. Al in de vorige eeuw stegen langzaamaan de temperaturen en daalde het aantal regendruppels. In diezelfde eeuw veranderden meerdere regio’s en eilanden in Griekenland in steeds drogere gebieden, zeker in de jaren 1987 tot 1997, toen er ook grote waterschaarste was. Het land had zich al lang moeten voorbereiden op de droogte. Vroeger, ja vroeger, toen er nog werd geluisterd naar filosofen en wetenschappers, liepen verschillende ondergrondse, aardewerken waterleidingen naar Molyvos, ondersteund door een stenen toren en andere geniale bouwwerkjes die ervoor zorgden, dat er een krachtige plens water uit de bergen boven Argenos richting Mythimna stroomde. Toen waren de Grieken nog wijs en wisten ze steden en dorpen van water te voorzien, terwijl men er afgelopen zomer niet in slaagde om dit noodzakelijke vocht uit de kranen van Polichnitos te laten lopen. De huidige regeerders luisteren alleen naar het grote geld en hebben er geen benul van, hoe ze vooruit moeten denken. En zo blijft de waterhuishouding falen: inwoners gebruiken steeds meer water en de exploderende toeristenindustrie wordt geen strobreed in de weg gelegd, terwijl die steeds meer luxe eist, met onder andere waterverslindende zwembaden (alsof de zee niet genoeg is om in te zwemmen). Het zijn echter de boeren die het merendeel van het water opsouperen en het grondwaterpeil tot desastreuze laagten brengen. Ik vertrouw de moderne Grieken niet meer zo: ze kunnen zelfs geen wegen onderhouden hier op het eiland, terwijl de aquaducten die de Romeinen in de tweede en derde eeuw bouwden om Mytilini van water te voorzien, de tand des tijds redelijk hebben doorstaan. Misschien zouden ze zelfs nu nog functioneren, als de Ottomanen begin 19de eeuw niet waren begonnen om Megali Limni, de bron van al dat water, droog te leggen. Tegenwoordig slaan politici zich luidruchtig op de borst bij de opening van weer een nieuw project dat diverse mensen een aardig zakcentje zal hebben opgeleverd. Maar als dat project faalt, is er niemand meer die er naar omkijkt, zoals bijvoorbeeld het waterbassin bij Molyvos dat allang aan de vogels is overgelaten. Nu komt het eiland alweer met een nieuw megalomaan project: de Tsiknodam in de bergen tussen Stipsi en Kalloni. Die kan misschien Mytilini van water voorzien, maar de ecologische gevolgen in de bergen en rondom de zoutpannen en de waterrijke moeraslanden van Kalloni kunnen catastrofaal zijn. En dan is het niet eens zeker of er tegen de tijd dat de dam klaar is, nog wel genoeg regen valt om het waterbekken te vullen. Misschien was het ongedaan maken van het werk van de Ottomanen en het restaureren van de Romeinse aquaducten een stuk slimmer geweest (zoals ze ook gaan doen in Athene). Feit is dat water steeds schaarser wordt, niet alleen in Griekenland maar ook in de rest van de wereld. Zo dreigt er een eerste wateroorlog in het noordoosten van Afrika, waar Ethiopië een enorme dam heeft gebouwd en daarmee behoorlijk wat water van de Nijl gaat afsnoepen, terwijl die rivier ook een belangrijke aanvoerbron is voor lager gelegen landen zoals Soedan en vooral Egypte, dat woedend is. De tijden van de stadsstaten zijn voorbij, dus Kalloni kan Mytilini moeilijk de oorlog verklaren wegens de Tsiknodam. Het enige wapen dat ze in de strijd kunnen gooien, is overleg plegen met zoveel mogelijk deskundigen die met verstandige oplossingen komen om het watertekort het hoofd te bieden, die de burgers kunnen informeren over het voorkomen van waterverspilling en die geen toestemming meer geven voor nog meer zwembaden bij de nieuwe, overluxueuze bungalows. Andere tijden vragen om andere maatregelen, niet alleen voor toeristen, maar ook voor rijke investeerders die zich goden wanen. ⇒
